آیه 14 سوره روم
| <<13 | آیه 14 سوره روم | 15>> | |||||||||||||||
| |||||||||||||||||
محتویات
ترجمه های فارسی
و روزی که ساعت قیامت بر پا شود در آن روز خلایق (بر حسب مراتب طاعت و معرفت و کفر و عصیان) فرقه فرقه شوند.
و روزی که قیامت برپا شود آن روز [همه] از هم جدا می شوند،
و روزى كه رستاخيز برپا گردد، آن روز [مردم] پراكنده مى‌شوند.
و چون قيامت برپا شود، در آن روز از يكديگر ببرند.
آن روز که قیامت برپا می‌گردد، (مردم) از هم جدا می‌شوند؛
ترجمه های انگلیسی(English translations)
معانی کلمات آیه
«یَتَفَرَّقُونَ»: مراد از تفرق، جدا شدن صف مؤمنان از صف کافران است که دسته‌ای به بهشت و گروهی به دوزخ می‌روند و هر یک سرنوشت ابدی خود را می‌آغازد.
تفسیر آیه
تفسیر نور (محسن قرائتی)
وَ يَوْمَ تَقُومُ السَّاعَةُ يَوْمَئِذٍ يَتَفَرَّقُونَ «14»
و روزى كه قيامت بر پا مى‌شود، در آن روز (مردم) از هم جدا مى‌شوند.
فَأَمَّا الَّذِينَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ فَهُمْ فِي رَوْضَةٍ يُحْبَرُونَ «15»
پس كسانى كه ايمان آورده و كارهاى نيكو انجام دادند، پس آنان در باغى (از بهشت) شادمان خواهند بود.
نکته ها
«رَوْضَةٍ»، به باغى گفته مى‌شود كه آب و درخت فراوان دارد.
كلمه «يُحْبَرُونَ» از «حبر»، به معناى حالت سرورى است كه آثار آن در چهره نمايان شود.
پیام ها
1- در قيامت، پاكان از ناپاكان جدا مى‌شوند. «يَتَفَرَّقُونَ» (قيامت از يك سو «يَوْمَ الْجَمْعِ» «1» روز گردهمايى است و از سوى ديگر «يَوْمُ الْفَصْلِ» «2»، روز جدايى.)
2- قيامت روز پايان پيوندها و دوستى‌هاى غير الهى است. «يَتَفَرَّقُونَ»
3- ايمان همراه با عمل و كارهاى خوب ارزشمند است. «آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ»
4- ايمان و انگيزه، مهم‌تر از عمل است. «آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ»
5- شرط رستگارى و ورود به بهشت، ايمان و عمل صالح است. «فَأَمَّا الَّذِينَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ فَهُمْ فِي رَوْضَةٍ يُحْبَرُونَ»
«1». شورى، 7.
«2». صافات، 21.
تفسير نور(10جلدى)، ج7، ص: 186
تفسیر اثنی عشری (حسینی شاه عبدالعظیمی)
وَ يَوْمَ تَقُومُ السَّاعَةُ يَوْمَئِذٍ يَتَفَرَّقُونَ «14»
وَ يَوْمَ تَقُومُ السَّاعَةُ: و روزى كه بر پا شود قيامت و رستخيز، يَوْمَئِذٍ يَتَفَرَّقُونَ: آن هنگام پراكنده گردند و از هم جدا شوند، گروهى را به اعلا عليين آورند و گروهى را به اسفل سافلين بياندازند، بعضى در رحمت و بعضى در زحمت، جمعى در درجه وصلت، و جمعى در دركه مفارقت، فرقه‌اى بر سرير محبت، و فرقه‌اى بر حصير محنت، آن را انواع ثواب و اين را اصناف عذاب، عده‌اى در بهشت و بسيارى در جهنم، چنانكه فرمايد:
تفسیر روان جاوید (ثقفى تهرانى)
اللَّهُ يَبْدَؤُا الْخَلْقَ ثُمَّ يُعِيدُهُ ثُمَّ إِلَيْهِ تُرْجَعُونَ «11» وَ يَوْمَ تَقُومُ السَّاعَةُ يُبْلِسُ الْمُجْرِمُونَ «12» وَ لَمْ يَكُنْ لَهُمْ مِنْ شُرَكائِهِمْ شُفَعاءُ وَ كانُوا بِشُرَكائِهِمْ كافِرِينَ «13» وَ يَوْمَ تَقُومُ السَّاعَةُ يَوْمَئِذٍ يَتَفَرَّقُونَ «14» فَأَمَّا الَّذِينَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ فَهُمْ فِي رَوْضَةٍ يُحْبَرُونَ «15»
وَ أَمَّا الَّذِينَ كَفَرُوا وَ كَذَّبُوا بِآياتِنا وَ لِقاءِ الْآخِرَةِ فَأُولئِكَ فِي الْعَذابِ مُحْضَرُونَ «16» فَسُبْحانَ اللَّهِ حِينَ تُمْسُونَ وَ حِينَ تُصْبِحُونَ «17» وَ لَهُ الْحَمْدُ فِي السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ وَ عَشِيًّا وَ حِينَ تُظْهِرُونَ «18» يُخْرِجُ الْحَيَّ مِنَ الْمَيِّتِ وَ يُخْرِجُ الْمَيِّتَ مِنَ الْحَيِّ وَ يُحْيِ الْأَرْضَ بَعْدَ مَوْتِها وَ كَذلِكَ تُخْرَجُونَ «19»
ترجمه
خدا مى‌آفريند خلق را پس اعاده ميدهد آنرا پس بسوى او رجوع داده ميشويد و روزى كه بر پا شود قيامت نوميد ميشوند گناهكاران و نباشد براى آنها از شريكهاشان شفيعانى و باشند بشريكهاشان كافران
و روز كه بپا ميشود قيامت مردم در آنروز متفرّق ميشوند پس امّا آنانكه ايمان آوردند و كردند كارهاى نيك پس ايشان در بوستانى مسرور كرده ميشوند
و امّا آنها
جلد 4 صفحه 248
كه كافر شدند و تكذيب كردند آيتهاى ما و ملاقات آخرت را پس آنها در عذاب حاضر كرده شدگانند
پس تنزيه كنيد خدا را هنگاميكه بشب ميرسيد و هنگاميكه صبح ميكنيد
و مر او را است ستايش در آسمانها و زمين و در آخر روز و هنگاميكه به نيمروز در آئيد
بيرون مى‌آورد زنده را از مرده و بيرون مى‌آورد مرده را از زنده و زنده ميكند زمين را بعد از مردنش و اينچنين بيرون آورده ميشويد.
تفسير
خداوند متعال در اين آيات شريفه بيان قدرت و عزّت و عظمت خود را فرموده باين تقريب كه خداوند تمام مردم را بدوا خلق ميفرمايد و بعدا ميميراند و اعاده ميدهد اجزاء متفرّقه هر كس را بصورت اوّل و زنده ميكند پس بمحضر الهى رجوع داده ميشوند براى حساب و حكم و پاداش او و يرجعون بصيغه مغايب نيز قرائت شده و بنابر قرائت مشهوره عدول از غيبت بخطاب شده بمناسبت عدول از ضمير مفرد بجمع و روز كه بر پا شود قيامت كه يكى از اسماء آن ساعت است براى آنكه وقت مقدّر الهى است بت‌پرستان گنه كار با حال يأس و نااميدى و تحيّر در پيشگاه الهى جلّ شأنه واقف خواهند شد و هيچ يك از بتهائيكه اميد بشفاعت آنها داشتند نمى‌توانند از پرستش- كنندگان خودشان دستگيرى كنند لذا اينها هم منكر خدائى و شفاعت و ساير آثار وجودى آنها شوند و بيزارى جويند از آنها در ساحت ربوبى و نيز در آنروز كه روز بى‌نظيرى است و براى اهمّيّتش تكرار شده مردم از يكديگر متفرّق و جدا ميشوند يكدسته كه اهل ايمان باصول دين و مذهبند و بوظائف عملى خود در دنيا قيام نمودند در بوستانى بى نظير در بزرگى و صفا و طراوت و حسن منظر خرّم و خندان و مسرور و خوشحالند بطوريكه آثار فرح در رخسارشان مشهود ميشود و يكدسته كه منكر خدا و روز جزا و مكذّب انبيا و اوصيا بودند با كمال خفّت و خوارى در آتش جهنّم براى عذاب حاضر كرده خواهند شد و هميشه آنجا خواهند بود و غيبتى از آنجا براى آنها نخواهد بود پس اى بندگان خدا تسبيح و تنزيه كنيد او را در وقتى كه شام ميكنيد و صبح مينمائيد و او است مستحقّ حمد و ثنا در آسمانها و زمين و در آخر روز و وقتى كه داخل در ظهر ميشويد كه
جلد 4 صفحه 249
وقت اوّل و دوم وقت ظهور قدرت و وقت سوم و چهارم وقت بروز نعمت است و بعضى تسبيح در اين اوقات را كنايه از نمازهاى پنجگانه دانسته‌اند كه مشتمل بر تسبيح و تقديس و حمد و ثناى الهى است و حين تمسون را اشاره بنماز مغرب و عشاء گرفته‌اند و حين تصبحون را كنايه از نماز صبح و عشيّا را از نماز عصر و حين تظهرون را اماره براى نماز ظهر قرار داده‌اند و مناسبت تسبيح را با شب و تحميد را با روز ظهور سستى و كسالت در شب و تغيير حالت و تجديد نعمت در روز دانسته‌اند و نماز صبح را چون در تاريكى است از شب شمرده‌اند و بنابراين و عشيّا عطف است بر فى السّموات و الارض يعنى مر او را است حمد در آسمانها و زمين و در وقت عشاء و محتمل است عطف باشد بر حين تصبحون و جمله و له الحمد فى السّموات و الارض معترضه باشد براى بيان حسن تعقّب تسبيح بتحميد و بنابراين اختصاصى براى تسبيح بشب و تحميد بروز نخواهد بود و بنظر حقير محتمل است عشيّا و حين تظهرون اشاره بوقت ناهار و شام باشد و در اينصورت مناسبت آن با حمد و شكر واضح است چنانچه مناسبت تسبيح با اوّل شب كه وقت فراغت از كار و اوّل صبح كه وقت شروع بكار است پوشيده نيست و خداوند بيرون مى‌آورد انسانرا كه زنده و جاندار است از نطفه كه مرده و بى جان است و بعكس و بيرون مى‌آورد مؤمن را از نسل كافر و كافر را از نسل مؤمن چنانچه از ائمّه اطهار عليهم السّلام روايت شده و زنده ميكند زمين را به روئيدن نبات بعد از موات شدنش و همانطور كه نبات از زمين ميرويد مردم در قيامت از قبرها بيرون آورده خواهند شد و تخرجون بصيغه معلوم نيز قرائت شده است و در بعضى از روايات ائمّه اطهار احياء ارض به بيرون آمدن مردانى از آن كه زمين را زنده ميكنند باقامه عدل و اجراء حدّ در آن و نافع‌ترند از نزول چهل روز باران براى آن تفسير و تأويل شده است و اللّه تعالى و اوليائه اعلم بمراده.
جلد 4 صفحه 250
اطیب البیان (سید عبدالحسین طیب)
وَ يَوم‌َ تَقُومُ السّاعَةُ يَومَئِذٍ يَتَفَرَّقُونَ «14»
و روزي که قيامت بر پا ميشود و خلق اولين و آخرين در صحراي محشر جمع ميشوند در آن روز از يكديگر جدا ميشوند.
خداوند فرداي قيامت دسته بندي ميكند و احزاب متفرقه تشكيل ميدهد و اصناف مختلفه و اينها را از يك ديگر جدا ميفرمايد. اولا دو صنف ميفرمايد: اصحاب يمين و اصحاب شمال. اصحاب يمين را دو صنف ميفرمايد مقربون و غير مقربون. بعدا مقربون را درجات مختلفه قرار ميدهد که درجه اعلي، محمّد و آل او (ص) مي‌باشد و درجه ما دون ساير انبياء و اوصياء، آنهم بدرجات مختلفه، و غير مقربين از اصحاب يمين که مؤمنين باشند.
آنهم مجانين يك طرف. اطفال يك طرف که غير مكلفين هستند و مكلفين هم متقين که آلوده به معاصي نشده. با غير متقين. متقين هم بدرجات اعمال صالحه تفاوت درجات دارند و غير متقين هم به مقدار معاصي خود تفاوت دارند و يك قسمت هم اصحاب اعراف هستند که نه در قسمت اصحاب يمين هستند و نه در قسمت اصحاب شمال. ايماني دارند لكن
جلد 14 - صفحه 368
آلودگي زيادي دارند و اينها نظر به اصحاب يمين ميكنند. اميدوار ميشوند که اي كاش ما هم به اينها ملحق مي‌شديم و نظر به اصحاب شمال ميكنند خائف ميشوند که مبادا ما را به اينها ملحق كنند. چنانچه شرح حال آنها را در سوره اعراف بيان ميفرمايد: وَ عَلَي الأَعراف‌ِ رِجال‌ٌ- الي قوله تعالي- ادخُلُوا الجَنَّةَ لا خَوف‌ٌ عَلَيكُم وَ لا أَنتُم تَحزَنُون‌َ (سوره اعراف آيه، 46 الي 49) که شرحش در مجلد پنجم اينکه تفسير صفحه 326 الي 329 بيان شده است و اما اصحاب شمال آنهم اصناف مختلف هستند: منافقين، مشركين، كفار، ضالين، شاكين، ظالمين، مبدعين. آنهم به تفاوت دركات مختلف دارند.
برگزیده تفسیر نمونه
]
(آیه 14)- سپس به گروههای مختلف مردم در آن روز اشاره کرده، می‌گوید:
«روزی که قیامت بر پا می‌شود مردم از هم جدا می‌گردند» (وَ یَوْمَ تَقُومُ السَّاعَةُ یَوْمَئِذٍ یَتَفَرَّقُونَ).
سایرتفاسیر این آیه را می توانید در سایت قرآن مشاهده کنید:
تفسیر های فارسی
ترجمه تفسیر المیزان
تفسیر خسروی
تفسیر عاملی
تفسیر جامع
تفسیر های عربی
تفسیر المیزان
تفسیر مجمع البیان
تفسیر نور الثقلین
تفسیر الصافی
تفسیر الکاشف
پانویس
منابع
- تفسیر نور، محسن قرائتی، تهران:مركز فرهنگى درسهايى از قرآن، 1383 ش، چاپ يازدهم
- اطیب البیان فی تفسیر القرآن، سید عبدالحسین طیب، تهران:انتشارات اسلام، 1378 ش، چاپ دوم
- تفسیر اثنی عشری، حسین حسینی شاه عبدالعظیمی، تهران:انتشارات ميقات، 1363 ش، چاپ اول
- تفسیر روان جاوید، محمد ثقفی تهرانی، تهران:انتشارات برهان، 1398 ق، چاپ سوم
- برگزیده تفسیر نمونه، ناصر مکارم شیرازی و جمعي از فضلا، تنظیم احمد علی بابایی، تهران: دارالکتب اسلامیه، ۱۳۸۶ش
- تفسیر راهنما، علی اکبر هاشمی رفسنجانی، قم:بوستان كتاب(انتشارات دفتر تبليغات اسلامي حوزه علميه قم)، 1386 ش، چاپ پنجم